Γενικά:
Στην εσχατιά του ηλιακού μας
συστήματος ο Πλούτωνας είναι τόσο μακρινός ώστε να φαίνεται
και με το πιο ισχυρό τηλεσκόπιο σαν μία φωτεινή κουκκίδα. Η
ύπαρξή του προβλέφθηκε το 1905 από τον Αμερικανό αστρονόμο
Πέρσιβαλ Λόουελ (Percival Lowell), που παρατήρησε ελαφρές
διαταραχές στην κίνηση του Ουρανού, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα
-το 1930- εντοπίστηκε από τον Κλάιντ Τόμπαουχ (Clyde Tombaugh)
πολύ κοντά στη θέση που ο Λόουελ είχε προβλέψει.
Μολονότι ήταν ο τελευταίος πλανήτης που
ανακαλύφθηκε, ο μικρός Πλούτωνας δεν είναι πάντοτε και ο πιο
απόμακρος από τον Ήλιο. Εξαιτίας της ασυνήθιστα μοναδικής
ελλειπτικής τροχιάς του, ο Ποσειδώνας κρατούσε τα σκήπτρα ως ο
πιο μακρινός πλανήτης από το 1979 μέχρι το 1999. Έτσι οι
επιστήμονες είχαν την μοναδική ευκαιρία στη διάρκεια αυτών των
20 ετών να μελετήσουν αυτόν τον μικρό, παγωμένο και απόμακρο
κόσμο. Για παράδειγμα, το 1994 το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble
έστειλε εικόνες από το 85% της επιφάνειας του Πλούτωνα, που
έδειξαν φωτεινές και σκοτεινές περιοχές. Γι’ αυτές οι
επιστήμονες υποστηρίζουν ότι οφείλονται σε πάγους αζώτου και σε
πάγους μεθανίου που αλληλεπιδρούν με το ηλιακό φως.
Είναι ορατός μόνο με μεγάλα τηλεσκόπια και
εμφανίζεται με ένα κιτρινωπό χρώμα. Για πολλά χρόνια ξέραμε
ελάχιστα για τον πλανήτη αυτό, μέχρι που το 1978 οι αστρονόμοι
ανακάλυψαν ένα σχετικά μεγάλο δορυφόρο γύρω του, το Χάροντα που
κινείται σε απόσταση μόνο 19.000 χιλιομέτρων.
Ο Πλούτωνας παραμένει ο μοναδικός πλανήτης
που δεν ήταν ποτέ αντικείμενο μελέτης κάποιας διαστημικής
αποστολής. Μετά από την ακύρωση πολλών προγραμμάτων σχετικών με
την αποστολή κάποιου εξερευνητικού σκάφους στον Πλούτωνα, η NASA
ελπίζει τώρα ότι με το Pluto-Kuiper Express βρίσκεται πολύ κοντά
στην έγκριση των κονδυλίων για την υλοποίηση ενός τέτοιου
μακρόχρονου ταξιδιού. Αν η NASA θέλει να μελετήσει την επιφάνεια
και την ατμόσφαιρα του Πλούτωνα πριν αυτές παγώσουν εντελώς,
τότε θα πρέπει να εκτοξεύσει μέχρι το 2003 το διαστημόπλοιό
της.
Η έρευνα για νέους πλανήτες εντός του ηλιακού
μας συστήματος δεν έχει ολοκληρωθεί με την ανακάλυψη του
Πλούτωνα, αν και πρόσφατες έρευνες υποθέτουν ότι είναι απίθανο
να βρεθεί έστω και άλλος ένας μεγάλος πλανήτης-μέλος της
οικογένειας του Ηλιου.
Photo Album:
Αν πάτε στον
Πλούτωνα:
Θα μπορούσατε να δείτε τον Χάρων
μονάχα από τη μια πλευρά του πλανήτη, διότι η τροχιά του δορυφόρου διαρκεί
ακριβώς όσο μια ημέρα του Πλούτωνα. Έτσι, ο μοναδικός σύντροφος του πιο
απόμακρου και μικρότερου δορυφόρου του ηλιακού μας συστήματος παραμένει ακριβώς
“πάνω” στο ίδιο σημείο του ουρανού, καθώς διακρίνεται πάντοτε η ίδια πλευρά του.
Αυτή την εποχή η επιφανειακές θερμοκρασίες φτάνουν τους -230ο
Κελσίου, αν και ο πλανήτης θα γίνετε όλο και ψυχρότερος καθώς
συνεχίζει να απομακρύνεται σταδιακά από τον Ήλιο. Αν μάλιστα
στεκόσασταν πάνω στην επιφάνειά του τότε θα αντικρίζατε τον Ήλιο
σαν μια μικρή λαμπρή κουκίδα στον ουρανό.
Επειδή η ατμόσφαιρα του Πλούτωνα είναι αρκετά αραιότερη απ’
ότι της Γης και χωρίς ίχνος οξυγόνου, δεν θα ήταν δυνατόν να
αναπνεύσετε και να επιβιώσετε με κανέναν τρόπο. Θα νιώθατε πολύ
ελαφροί, μιας και το βαρυτικό πεδίο του είναι το 1/10 από αυτό
της Γης, ενώ αν κοιτάζατε γύρω σας θα νομίζατε ότι βρίσκεστε στο
μέσον ενός τεράστιου φυσικού παγοδρομίου γεμάτο πάγο και βράχων
μεθανίου.
Ερωτήματα:
-
Υπάρχει ακόμα και σήμερα μεγάλη
αβεβαιότητα για τα βασικά χαρακτηριστικά όπως η μάζα, η
διάμετρο και η πυκνότητα του Πλούτωνα και του δορυφόρου
Χάροντα.
-
Μόλις πρόσφατα ανακαλύφθηκαν αρκετά
αντικείμενα της ζώνης Κουίπερ στις παρυφές του ηλιακού μας
συστήματος. Υπάρχει άραγε κάποιο με διαστάσεις όμοιες με
αυτές του Πλούτωνα.
- Από ποιο συστατικά αποτελούνται οι σκοτεινές περιοχές
του πλανήτη;
-
Ποια γεωλογικά χαρακτηριστικά και
διαδικασίες επικρατούν στον Πλούτωνα και στον Χάροντα;
- Ποιες εποχιακές μεταβολές λαμβάνουν χώρα στη διάρκεια
ενός πλήρης έτους;
-
Τελικά θα χρηματοδοτηθεί η αποστολή Pluto
Express; Αν χάσουμε αυτή την ευκαιρία η επόμενη θα έρθει τον
23ο αιώνα.
|